Vòng bi là một bộ phận quan trọng trong máy móc. Vận hành và bảo dưỡng vòng bi đúng cách sẽ giúp tối ưu hiệu suất làm việc, tiết kiệm được chi phí sửa chữa và nâng cao tuổi thọ của sản phẩm.
1. Nguyên lý hoạt động của vòng bi.
Lực ma sát được sinh ra khi bất kỳ vật thể nào chuyển động. Lực này ngày càng lớn khi hai vật thể tiếp xúc với nhau, gây cản trở hoạt động. Để giảm ma sát, đặt dưới vật thể cần phải có viên bi hoặc con lăn.
Nhiệm vụ của vòng bi.
Vòng bi được thiết kế ra và sử dụng với mục đích:
+ Chịu tải.
+ Giảm tải ma sát.
+ Định vị chi tiết quay.
2. Các thành phần của vòng bi và các loại vòng bi.
5 thành phần chính của một vòng bi cơ bản bao gồm: Con lăn, phớt, vòng trong, vòng ngoài, vòng cách.
3. Lắp Đặt Và Vận Hành Vòng Bi Đúng Cách.
Lắp đặt vòng bi đúng cách là một bước quan trọng trong quy trình vận hành và bảo dưỡng vòng bi, giúp bộ phận này phát huy tối đa công dụng của mình, nhờ đó mà máy móc hoạt động trơn tru, tăng hiệu suất làm việc.
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ lắp đặt.
Để lắp đặt vòng bi đúng cách cần phải có các dụng cụ chuyên dụng như: Bộ chìa vặn đai ốc măng xông côn, cảo vấu tiêu chuẩn, dụng cụ đóng, chìa móc điều chỉnh vặn đai ốc,.. Và các linh kiện cần thiết trong quá trình lắp ráp, bao gồm: Măng xông mút, vòng chêm, vòng đệm, măng xông đẩy, phe cho trục gối đỡ, đai ốc trục, phớt dầu,..
Lưu ý:Để vòng bi không bị dính bụi sau lắp đặt, tất cả các dụng cụ hay linh kiện này yêu cầu phải được làm sạch.
Bước 2: Trước khi tiến hành lắp đặt.
Trước khi lắp đặt vòng bi cần phải thiết lập các đồ giá lắp cũng như tiêu chuẩn làm việc.
Yêu cầu đầu tiên là kiểm tra kích thước của trục và gối đỡ vòng bi:
+ Trục: Phải đảm bảo trục được gia công đúng độ chính xác và kích thước. Trục cần vuông góc với đường tâm trục nếu không vành sẽ bị lệch tâm, gây nhanh hỏng hóc với vòng bi.
+ Gối đỡ vòng bi: Xác lập các thông số phù hợp và chính xác dựa trên đường kính và kích thước của gối đỡ vòng bi cũng như vòng bi.
Tiếp theo, xác định đủ lượng chất bôi trơn và chủng loại phù hợp. Khu vực lắp vòng bi cần đảm bảo sạch sẽ, vòng bi cùng các bộ phận xung quanh được vệ sinh kỹ. Vì bụi bẩn là nguyên nhân gây hại đến ổ bi, gây bất lợi khi vận hành và bảo dưỡng vòng bi.
Bước 3: Tiến hành lắp đặt vòng bi.
Không được mở vòng bi trước khi lắp đặt, nếu lỡ mở rồi thì cần kiểm tra kỹ lưỡng xem có vấn đề gì không rồi mới sử dụng. Vòng bi cần được đặt ở những nơi thoáng mát, sạch sẽ. Kiểm tra lại các thông số rồi tiến hành lắp ráp vòng bi theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Mỗi loại vòng bi đều có cách lắp đặt khác nhau.
Bước 4: Sau quá trình lắp đặt.
Trước khi đưa máy móc vào hoạt động chính thức cần chạy thử một vài lần, ghi chép các thông số kỹ thuật ở mỗi lần để đảm bảo tính ổn định của vòng bi và hiệu quả khi hoạt động.
4. Vận Hành Và Bảo Dưỡng Vòng Bi Khi Hoạt Động.
Sử dụng chất bôi trơn cho vòng bi là một hình thức vận hành và bảo dưỡng vòng bi phổ biến. Mục đích chính của việc này là giữ cho những viên bi tách rời nhau, trượt lên nhau qua một lớp dầu mỏng. Nhờ đó mà giảm đi sự mài mòn do ma sát của vòng bi, tăng tuổi thọ hoạt động của chúng. Tuy nhiên có một vài lưu ý khi dùng chất bôi trơn như sau:
+ Dùng khăn ẩm đã tẩm cồn để lau sạch dầu ăn mòn từ trong ra ngoài vòng đai trước khi tra chất bôi trơn. Cần chú ý đến lực tay khi lau chùi vừa đủ, không quá mạnh vì dung dịch này vốn đã có thể làm sạch hiệu quả.
+ Đảm bảo tiến hành tra dầu, mỡ bằng những dụng cụ hoàn toàn sạch, những sợi vải cotton hay bụi bẩn không nhìn thấy được bằng mắt thường cũng có thể khiến vòng bi bị biến dạng.
Gỉ sét cũng là một trong những nguyên nhân gây hỏng hóc vòng bi. Do đó cần phải tránh để vòng bi tiếp xúc với mồ hôi, bụi bẩn, vân tay, tránh nơi có điều hòa và ánh nắng trực tiếp. Nên sử dụng găng tay không có nguồn gốc từ cotton khi lắp đặt, bảo dưỡng vòng bi.
Xem thêm: Kiểm tra vòng bi trước khi hoạt động
Trên đây là cách vận hành và bảo dưỡng vòng bi nhằm nâng cao tuổi thọ và hiệu suất làm việc của bộ phận này. Để máy móc được vận hành một cách hiệu quả và tiết kiệm chi phí sửa chữa nhất, bạn nên ưu tiên bảo dưỡng vòng bi đúng cách.
